VHO- Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Tuấn cùng lãnh đạo Sở VHTTDL vừa đi kiểm tra công tác khai quật thăm dò tại di tích thành cổ Châu Sa, xã Tịnh Châu, TP Quảng Ngãi. Theo TS Đoàn Ngọc Khôi, Phó Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi, sau khi Bộ VHTTDL cho phép, Sở đã tiến hành thăm dò khảo cổ tại khu vực nội thành di tích thành Châu Sa từ 12.9 - 12.10.2022.

 Các đại biểu tham quan một hố khai quật

Với kết quả phát hiện đợt này sẽ giúp các nhà nghiên cứu tiếp tục đánh giá về di sản kiến trúc thành Châu Sa, giá trị của những di tích hiện còn nằm trong lòng đất, từ đó nhận định rõ hơn vai trò của thành Châu Sa trong lịch sử Chămpa, Đại Việt; xác định tầm quan trọng của thành Châu Sa trong không gian giao thương với bên ngoài thông qua hệ thống đường sông và cửa biển...

Những di tích này chứng minh một giai đoạn văn minh trước đây, vào khoảng trước thế kỷ 10 của vương quốc Chămpa. Đặc biệt, năm 1471, vua Lê Thánh Tông chinh phục Chămpa, lập thừa tuyên Quảng Nam và đặt lỵ sở Quảng Nam ở đây. Hiện công tác khai quật thăm dò tại di tích thành cổ Châu Sa đang tiến hành khai quật 3 vị trí, được cho là các lò nung và nơi đốt ngoài trời các vật liệu kiến trúc gạch, ngói. “Sau khi khai quật xuất lộ nguyên vẹn lò nung và phương pháp đốt ngoài trời của các vật liệu kiến trúc gạch, ngói… có niên đại trước thế kỷ X. Tổng diện tích thăm dò đợt này của 3 hố là khoảng 15m2. Trước mắt chúng tôi sẽ làm mái che để giữ hiện trạng hố và dấu tích kiến trúc, đồng thời xin chủ trương tiếp tục khai quật quy mô lớn hơn trong những đợt tiếp theo”, TS Khôi cho hay.

Kiểm tra thực tế tại khu vực các hố khai quật, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Hoàng Tuấn chỉ đạo các đơn vị liên quan tiếp tục công tác nghiên cứu và bảo vệ các khu vực khai quật vừa triển khai. “Trước mắt tỉnh chỉ đạo đơn vị liên quan lấy các mẫu hiện vật được khai quật để giám định xác định niên đại, tiến đến lập hồ sơ di tích và báo cáo Bộ VHTTDL để có những định hướng tiếp theo, tiến đến những khai quật đồng bộ khu vực thành Châu Sa nhằm bảo tồn, tôn tạo, phát huy giá trị di tích”, ông Tuấn nói.

Được biết, trước đó trải qua nhiều lần thăm dò, khai quật khảo cổ, các nhà khảo cổ học lần lượt phát lộ, giải mã nhiều bí ẩn từ trong lòng đất ở thành cổ Châu Sa. Thành Châu Sa được xây dựng vào khoảng thế kỷ VIII - IX. Đây là tòa thành được đắp bằng đất sét pha sỏi đá ong. Thành nội hình vuông, có một cạnh 580m, một cạnh 560m, có 4 cạnh thành và có 4 cửa (cửa nam, cửa bắc, cửa tây và cửa đông). Chiều cao của bờ thành khoảng 4,5 - 5m. Ngoài bờ thành có đường taluy dài khoảng 20m, hết bờ taluy là đến hào thành bao quanh thành nội, hào thành khoảng 40m. Hào thành là hào nước rất sâu, nối ra dòng sông Trà Khúc phía nam và ra sông Hàm Giang phía bắc để xuống cửa Sa Kỳ. Quy mô của thành nội tương đối lớn và hiện còn nguyên 4 bờ thành và các cửa thành.

NHƯ ĐỒNG