VHO- Trưng bày “Nhịp phố” bao gồm hơn 50 tác phẩm của hoạ sĩ Nguyễn Minh, với chất liệu đa dạng từ sơn dầu, sơn mài, acrylic, màu nước tới điêu khắc gỗ, thép hàn, nhôm…, và đặc biệt là một sắp đặt biệt vị mang tính tiếp diễn đánh dấu bước ngoặt của nghệ sĩ. "Nhịp phố" sẽ được giới thiệu đến công chúng yêu nghệ thuật tạo hình từ ngày 25-29.12.2022 tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Hoạ sĩ Nguyễn Minh

Bắt nguồn từ “Phố", suy tư về phát triển và di sản, khám phá cái mới và kiếm tìm bản ngã…, triển lãm cá nhân thứ hai của Nguyễn Minh thể hiện sự trưởng thành cả trong con người tư tưởng và con người nghệ thuật. 
Trong 10 năm lao động, Nguyễn Minh làm chủ các cặp tương phản tạo hình trong sáng tác nhằm phản ánh các cặp tương phản ý niệm trong suy tưởng. Lấy khởi nguồn là hình tượng “phố”, anh liên tục mở rộng quan sát và nghiên cứu đời sống xã hội cũng như thực hành nghệ thuật. Đồng thời, anh bước trên con đường hướng dần từ cái bên ngoài vào cái bên trong, từ tập thể tới bản thể. Kết quả của hành trình ấy là triển lãm “Nhịp Phố".
10 năm từ lần đầu ra mắt những tác phẩm vẽ phố cho bài tốt nghiệp cao học năm 2012, Nguyễn Minh đã trải qua một hành trình sáng tạo không ngừng nghỉ mà anh chia làm ba giai đoạn. 

Mùa hè (2016)

Ở giai đoạn thứ nhất, Nguyễn Minh quan sát đô thị hoá, mang vác những suy tư và hoài niệm phổ biến của thời đại chứng kiến quá khứ bị mất mát và thay thế trong quá trình phát triển. Phố phát triển xoá bỏ làng, những cây cầu được xây cao trên những thân cây bị chặt xuống, những phận người co lại chật hẹp trong những hộp xi măng nơi thành thị đông đúc… tất cả được thể hiện trong tranh của Nguyễn Minh. Vào thời kỳ này, anh sử dụng chủ yếu là các khối hộp Lập thể và các hình kỷ hà có cạnh sắc nét, vuông vắn, đậm tính lý trí. Không gian mang nhiều gợi ý về chiều sâu phối cảnh truyền thống. Tuy nhiên, sự lạc quan và lãng mạn đã hiện ra đong đầy. Giai đoạn này khép lại bằng triển lãm cá nhân đầu tiên “Nguyễn Minh và Phố" năm 2018 tạo nhiều tiếng vang.
Trong giai đoạn thứ hai, Nguyễn Minh đưa thêm cảm xúc và suy tư về gìn giữ di sản vào sáng tác. Một mặt, anh mở rộng phong cách tạo hình với những nét cọ và kết cấu chất liệu hiển lộ, chiều sâu phối cảnh trở thành thứ yếu và thay vào đó, nhấn mạnh không gian hai chiều của bề mặt tranh vẽ, nét và hình dạng mờ dần - đẩy cao tính biểu cảm của màu. Mặt khác, Nguyễn Minh quan tâm hơn tới tồn tại của phố trong làng - làng trong phố, kể chuyện bảo tồn di sản giữa lòng đổi mới. Các di tích lịch sử như nhà thờ, đình, chùa, cổng làng… và cả ký ức tuổi thơ vừa như “hoá thạch" trong những dạng khối hợp giờ đã trở thành khối tâm tưởng, vừa chừng như đòi phá bỏ những cái hộp ấy để bước trở lại vào đời sống thường nhật.

Bóng di sản (2020)

Tới giai đoạn thứ ba, Nguyễn Minh hướng quan sát từ bên ngoài mà vào bên trong, kiến tạo di sản cá nhân. Anh làm chủ việc vận dụng các cặp tương phản tạo nên hài hoà tổng thể: nét - mảng, hình học - hữu cơ, trong - đặc, mờ - rõ, tĩnh - động, sáng - tối, hiện thực - trừu tượng... tinh tế và mạnh mẽ. Những cặp tương phản trong tạo hình phản ánh các cặp đối lập trong suy tưởng: cũ - mới, truyền thống - đương đại, di sản - tiến bộ, tập thể - cá nhân. Rời bỏ không gian thường nhật, anh tìm tới di sản sâu xa hơn của Việt Nam được thể hiện qua hình tượng hạt gạo. Gạo biểu trưng cho văn hoá lúa nước - nguồn cội của người Việt nói chung và Nguyễn Minh nói riêng. Nhưng trong tranh của anh, hạt gạo cũng đại diện cho bản ngã nghệ sĩ, vừa là hạt nhân vừa bao trùm.
Trong giai đoạn thứ ba, Nguyễn Minh tiếp tục những thử nghiệm điêu khắc đã bắt đầu từ giai đoạn một và kết hợp với hình tượng hạt gạo - đưa nghệ thuật của mình từ thế giới hội hoạ hai chiều vào không gian điêu khắc ba chiều. Không dừng ở đó, anh tạo ra một sắp đặt toàn diện và biệt vị, mang tính thể nghiệm cao. Tại đây, anh đan cài tương tác của hội hoạ, điêu khắc, không gian triển lãm và cả chiều kích phù du của thời gian, hứa hẹn để lại nhiều suy tư nơi khán giả.

Ngẫu hứng phố 07 (2022)

Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, họa sĩ Lương Xuân Đoàn viết về Minh Phố: "Đáo để, bằng được tự giải mã một câu chuyện khác của Phố và Làng. Minh Phố vẫn đủ sự tự tin để đặt ra một câu chuyện khác cho Kiến trúc Việt.
 Đã đành là Minh Phố cứ đi đi, tự tin trong sự lựa chọn lộ trình nghệ thuật của bạn. Biết đâu, nếu Giời thương, bạn vẫn được duyên nép vào ngày cũ, ngày xưa để Làng vẫn trong Phố, Phố vẫn trong Làng, không thể mất...".

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cũng viết: Lâu nay, trong đời sống hội họa Việt Nam, thương hiệu ‘’Phố Phái’’ đã trở thành một quyền lực mang đầy tính ‘’cảnh báo’’ và ‘’đe dọa’’ với tất cả các họa sĩ Việt Nam định vẽ phố. Có không ít những họa sĩ đi theo con đường của ông Vua phố Bùi Xuân Phái và bị ‘’mất hút’’ vào những con phố kỳ vĩ và bí ẩn mang tên Bùi Xuân Phái. Nhưng họa sĩ Nguyễn Minh thì khác, anh đã dựng lên những con phố của mình – những con phố của thời đại anh. Đấy chính là lý do mà đồng nghiệp gọi anh bằng một cái tên “Minh Phố”. 

Minh Phố luôn đau đáu uy tư về phát triển và di sản, khám phá cái mới và kiếm tìm bản ngã

"10 năm đi về với chỉ một đề tài khó: Phố và kiên quyết làm mới mình. Tôi nghĩ, tôi trân trọng Nguyễn Minh ở hai điều này. Chỉ với hai điều ấy mới có thể bảo lãnh cho một nghệ sĩ rằng nếu họ thất bại, họ “bật xới” thì vẫn thành công vì họ đã dám khó và dám mới. Đó là dám sống", hoạ sĩ Lê Thiết Cương nói về Minh  Phố.
Còn hoạ sĩ Nguyễn Minh thì tự bạch: “Nhịp Phố" là triển lãm cá nhân thứ hai và đánh dấu hành trình 10 năm kể từ khi tôi trình làng những tác phẩm vẽ phố đầu tiên. 10 năm vừa đủ cho thử nghiệm và trải nghiệm để tôi định vị được mình trên con đường đã chọn. Hành trình không ngừng mở rộng, khám phá, tìm kiếm, khao khát làm mới tâm tưởng và nghệ thuật thông qua nghiên cứu và thực hành được chia làm ba giai đoạn. Trong mỗi giai đoạn ấy, chủ thể “phố" là điểm khởi đầu cũng như mạch trung tâm cho suy tư và sáng tác. Tôi thể hiện nghệ thuật bằng hơi thở của thời đại cũng như tiếng nói giàu cảm xúc và đầy lạc quan của thế hệ mình.

Pano triển lãm

Nguyễn Minh (1982) sinh ra tại Hà Nội, tốt nghiệp Thạc sĩ Tạo hình tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2013, là một nghệ sĩ thị giác với mối quan tâm chính là hội hoạ và điêu khắc. Anh đã đạt được nhiều giải thưởng nghệ thuật như Giải thưởng Triển lãm khu vực 1 (2020), Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Thủ đô (2016), Giải A Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô (2015), Giải thưởng Mỹ thuật Sông Hồng, Việt Nam - Hàn Quốc (2008)… Một số triển lãm tiêu biểu mà anh đã tham gia bao gồm triển lãm nghệ thuật quốc tế “New Horizon” (2022 - Kuala Lumpur, Malaysia), triển lãm quốc tế “Giai điệu thiên nhiên” (2022 - Hà Nội, Việt Nam), triển lãm nghệ thuật thường niên “Peace and Unity through Art” (2021 - Philipine), triển lãm cá nhân “Nguyễn Minh và Phố" (2018 - Hà Nội, Việt Nam). Các tác phẩm của anh được Bộ Ngoại giao Việt Nam và các nhà sưu tầm cá nhân trong nước cũng như quốc tế sưu tập. Nguyễn Minh cũng là một người hoạt động vì cộng đồng mẫn cán. Anh đồng sáng lập các nhóm nghệ thuật “Đa diện”, “33Art", “Sketch+”, “Chuyện Phố”; tham gia các hoạt động nghệ thuật thiện nguyện như sáng tác, triển lãm, và bán tranh ủng hộ các quỹ chống lũ, chống dịch…

BẢO ANH