Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Lan Hương chủ trì Hội nghị

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Lan Hương chủ trì Hội nghị. Cùng dự có Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn.

Theo thống kê, trên địa bàn TP Hà Nội có hơn 1.210 công trình nhà biệt thự cũ được xây dựng từ trước năm 1954, với đa dạng hình thức sở hữu; hơn 1.570 nhà chung cư cũ, tập trung chủ yếu tại các quận nội thành và nội đô lịch sử.

Chương trình số 03-CTr/TU ngày 17.3.2021 của Thành ủy giao chỉ tiêu thực hiện cải tạo, chỉnh trang 20 biệt thự cũ và 10 công trình kiến trúc khác. Hiện, TP đã cải tạo, chỉnh trang xong 12 công trình; đang triển khai thủ tục đầu tư, xây dựng bảy công trình (do Trung ương và TP quản lý); hoàn thành cải tạo, chỉnh trang 5 công trình kiến trúc có giá trị trước năm 1954; đang hoàn tất thủ tục đầu tư, xây dựng bảy biệt thự, công trình kiến trúc.

Theo Kế hoạch số 114/KH-UBND, ngày 4.4.2023 của UBND TP, TP tiếp tục thực hiện bảo tồn, chỉnh trang 24 biệt thự cũ, tám công trình kiến trúc khác do TP quản lý và 15 công trình kiến trúc khác (vượt chỉ tiêu kế hoạch 20 công trình được giao theo Chương trình 03-CTr/TU). UBND TP đã ban hành Kế hoạch số 115/KH-UBND khảo sát, đánh giá, kiểm định chất lượng 1.216 biệt thự và tám công trình kiến trúc khác; Kế hoạch số 114/KH-UBND về thiết lập hồ sơ quản lý, cơ sở dữ liệu, số hóa 3D đối với 222 biệt thực thuộc nhóm 1 và phần mềm quản lý 1.216 nhà biệt thự.

Việc cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và các công trình kiến trúc còn gặp khó khăn do hình thức sở hữu đa dạng nên đòi hỏi phải xây dựng được hệ thống cơ chế, chính sách giải quyết hài hòa, thỏa đáng nhu cầu, nguyện vọng, lợi ích của các chủ thể có liên quan. Một số công trình nhà biệt thự đã bị biến dạng về hình thức kiến trúc, kết cấu do tình trạng tự ý cải tạo, xây dựng… Bên cạnh đó, một số chính quyền cấp quận, phường chưa kịp thời xử lý hành vi vi phạm trật tự xây dựng, thiếu hồ sơ xử lý…Thêm vào đó, một số quy định của TP đã không còn phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành hoặc qua quá trình triển khai, bộ lộ một số hạn chế, bất cập. Điển hình như việc quy định UBND TP lập danh mục nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc khác đã hư hỏng, xuống cấp, nguy hiểm để trình HĐND TP phê duyệt danh mục khó thực hiện trên thực tế vì các đơn vị chưa xây dựng xong danh mục nhà cổ và công trình kiến trúc khác; Chưa bố trí kịp thời kinh phí để thực hiện việc kiểm định, đánh giá chất lượng và kinh phí bảo tồn, cải tạo, chỉnh trang công trình.

Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn phát biểu tại Hội nghị

Vì vậy, UBND TP Hà Nội đã đề xuất Nghị quyết “về việc sửa đổi, bổ sung Khoản 2, Điều 10 Nghị quyết số 17/2013/NQ-HĐND, ngày 23.7.2013, về một số biện pháp cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc xây dựng, trước năm 1954, trên địa bàn TP Hà Nội” theo hướng giao cho UBND TP quyết định sau khi có ý kiến thống nhất của Thường trực HĐND TP. Nghị quyết sẽ được đưa ra xem xét tại Kỳ họp thứ 13 của HĐND TP Hà Nội, dự kiến diễn ra từ ngày 11-15.9.2023.

Tại Hội nghị, nêu ý kiến góp ý vào Dự thảo Nghị quyết, các đại biểu đồng tình việc sửa đổi, bổ sung là rất cần thiết, song cần làm rõ kết quả 10 năm thực hiện việc cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình xây dựng trước năm 1954. Trong đó, cần phân tích rõ nguyên nhân tại sao việc cải tạo, phục hồi các công trình chậm tiến độ.

Về nội dung dự thảo Nghị quyết, theo các đại biểu, chỉ nên tập trung vào nội hàm cải tạo, phục hồi nhà cổ, biệt thự cũ và công trình kiến trúc xây dựng trước năm 1954. Đặc biệt, muốn triển khai cải tạo, phục hồi thành công, trước hết phải tạo được sự đồng thuận của người dân, tháo gỡ các khó khăn có tính chất mấu chốt như thiếu kinh phí, thời gian và nhân lực…

Ngoài ra, về cơ chế, một số ý kiến đề nghị có chính sách phân quyền cho các quận, điều chỉnh tỷ lệ điều tiết ngân sách cho các quận/huyện để các địa phương có nguồn lực cải tạo, phục hồi các nhà cổ, biệt thự cũ trên địa bàn; làm rõ tỷ lệ đóng góp kinh phí cải tạo, sửa chữa giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp và có phương án quản lý sử dụng chính thức và công khai, minh bạch...

TS Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh, Thủ đô Hà Nội có nhiều công trình kiến trúc văn hóa, lịch sử cần thiết phải cải tạo và bảo tồn. “Tôi đề nghị nên căn cứ vào các luật như Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương… sau đó bổ sung, sửa đổi. Bên cạnh đó, cần có biện pháp tích cực hơn nữa để thực hiện những công tác quản lý khu biệt thự, bảo đảm tính mỹ quan, độ thị an toàn cho người dân mà vẫn giữ được những nét văn hóa, di tích lịch sử của Thủ đô”, ông Dĩnh nói.

Các đại biểu đóng góp ý kiến tại Hội nghị

Hoàn toàn ủng hộ sự cần thiết phải sửa đổi Khoản 2, Điều 10 Nghị định 17, tuy nhiên Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ-Pháp luật của Ủy ban MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội Phạm Ngọc Thảo cho rằng vẫn chưa đủ và cần bổ sung thêm cơ chế quản lý sử dụng sau khi sửa chữa, cải tạo. Đồng thời, đề nghị đưa ra được dự toán đầu tư ngân sách cho các công trình cần sửa chữa ngay là bao nhiêu và cần gắn trách nhiệm của từng thành phần, như phân loại từng dạng công trình và người dân bao nhiêu phần trăm, nhà nước hỗ trợ bao nhiêu; cần có cơ chế rõ ràng.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn tiếp thu các ý kiến đóng góp của các đại biểu và cho biết: Việc triển khai Đề án, Nghị quyết của HĐND TP và Quyết định của UBND TP về cải tạo, phục hồi các nhà cổ, biệt thự cũ và công trình xây dựng có giá trị trước năm 1954 trên địa bàn TP đang có bước tiến lớn. TP đã ban hành Đề án và 6 kế hoạch triển khai Đề án; các quận có chung cư cũ đang triển khai đồng loạt công tác kiểm đếm, quy hoạch để tiến tới thiết lập chủ trương đầu tư dự án.

Đồng thời, Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn cũng làm rõ một số nội dung đại biểu quan tâm và nhấn mạnh, qua hội nghị phản biện này, trên cơ sở tiếp thu các ý kiến đóng góp của các đại biểu, TP sẽ xem xét điều chỉnh nội dung tờ trình ngắn gọn, súc tích, đánh giá được các nội dung triển khai.

Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Nguyễn Lan Hương khẳng định, MTTQ TP sẽ tổng hợp đầy đủ các ý kiến gửi về cơ quan soạn thảo.

Từ đó, đề nghị cơ quan soạn thảo cập nhật các luật mới ban hành để đảm bảo “tuổi thọ” của Nghị quyết và sát thực tiễn hơn; việc triển khai sửa chữa, cải tạo các công trình đảm bảo công khai, minh bạch và làm rõ vai trò của MTTQ và các tổ chức CT-XH cùng tham gia tuyên truyền, vận động tạo sự đồng thuận trong Nhân dân.

HUY ANH