VHO- Triển lãm tranh Miền ký ức của Họa sĩ Vũ Đình Lương vừa đón nhận được sự quan tâm của đông đảo hoạ sĩ, phóng viên và những người yêu thích nghệ thuật tại Hà Nội. Có thể nói so với triển lãm Từ làng ra phố được tổ chức cách đây 4 năm, triển lãm Miền ký ức đã thể hiện bước tiến đáng kể của họa sĩ Vũ Đình Lương.

Bên cạnh gần 10 tác phẩm được vẽ bằng các chất liệu quen thuộc, anh đã có 24 bức tranh sơn mài nhiều khổ khác nhau. Điều này thực sự khiến nhiều người ngỡ ngàng, ngay cả với tôi, vốn đã có nhiều năm quen biết với anh. Vốn là một họa sĩ khiêm tốn, giản dị, Vũ Đình Lương chưa một lần khoe với tôi về tài vẽ tranh sơn mài. Do đó quả thực, tôi hết sức ngỡ ngàng khi được chứng kiến những tác phẩm sơn mài của anh tại triển lãm lần này. Đã từng viết bài giới thiệu về tranh sơn mài của một số họa sĩ có tiếng như Đinh Quân, Sơn Trúc, tôi biết được rằng để tạo nên một tác phẩm sơn mài, người họa sĩ không chỉ có tâm huyết, ý thức sáng tạo, mà còn đòi hỏi sự công phu và bền bỉ một cách đặc biệt.

Tranh của hoạ sĩ Vũ Đình Lương

Trong những tác phẩm tranh sơn mài mà Vũ Đình Lương trưng bày tại triển lãm, có những bức đẹp về nhân vật được miêu tả, mảng màu thích ứng được bố cục, điều đáng nói nhất đó là các tầng sâu của tác phẩm: Nắng tháng sáu, Chùa Tháp Bút, Sư, Vườn xuân, Giới định thiền, Cô gái, Hạ Long trong tôi, Sen vịt, Bên cửa, Vườn xuân, Sen hồng, Sen trắng, Vàng son một thủa, Cao nguyên trong tôi, Nắng trong vườn, Nude 01, Cọp dưới trăng, Hoa hồng, Cúc vào thu, Hoa lan, Như cánh hạc bay, Ngày mới, Cảm xúc về núi, Em và sen, Về với tuổi thơ…

Bên cạnh việc tập trung miêu tả vẻ đẹp thuần khiết của người phụ nữ, tranh sơn mài của Vũ Đình Lương đặc biệt chú trọng tới hai mảng đề tài hay nhưng rất khó. Ở mảng đề tài nói về Phật giáo, anh có những bức tranh khá sâu sắc trong việc miêu tả chủ đề và nghệ thuật thể hiện. Ở bức tranh Đường thiền (khổ 61 x 61cm) là một tác phẩm khá công phu, có hình tượng đức Phật Trần Nhân Tông và chú hổ, cùng bài thơ của Phật hoàng Trần Nhân Tông, điều đó cho thấy tác giả Vũ Đình Lương có những suy nghĩ sâu sắc và cách thể hiện vừa chân phương vừa gợi mở.

Các bức tranh Chùa Bút Tháp (khổ 80 x 120cm), Đường thiền (khổ 61x 61cm) và Giới định thiền (đường kính 60 cm) lại mang phong cách nửa siêu thực, đồng thời thấm nhuần những ý nghĩa triết lý khá sâu sắc về Phật giáo. Một chủ đề được Họa sĩ Vũ Đình Lương yêu thích và tập trung thể hiện là vẻ đẹp độc đáo của hoa sen. Ở đây, có thể kể tới một số tác phẩm tiêu biểu, như: Sen hồng (khổ 60 x 80 cm), Sen trắng (khổ 60 x 90cm), Em và sen (khổ 60 x 90 cm), Sen vịt (khổ 80 x 80cm)… Hoa sen là loài hoa đẹp một cách thanh cao, thường được lấy làm biểu tượng cho những điều cao quý nhất trong cuộc sống của người Việt Nam. Họa sĩ Vũ Đình Lương đã dành nhiều tâm sức cho việc thể hiện những đường nét độc đáo của loại hoa cũng rất độc đáo này ở Việt Nam. Những tác phẩm về sen của Vũ Đình Lương không chỉ mang đến cho người xem cảm giác thanh bình, yên ả, mà còn gợi được những liên tưởng thú vị về loài hoa đặc biệt này.

Bên cạnh đó, cũng như rất nhiều họa sĩ khác, Vũ Đình Lương cũng có những cảm nhận thú vị về hình tượng người phụ nữ. Anh có những phát hiện khá riêng biệt và mới mẻ, vì thế các nhân vật nữ trong tranh sơn mài của anh đều đẹp một cách bình dị, chân chất và đằm thắm như bản chất vốn có của người Việt Nam. Có thể kể tới một số tác phẩm tiêu biểu, như: Vườn xuân (khổ 60 x 60 cm), Bên cửa (khổ 60 x 60cm), Vàng son một thuở (khổ 60 x 80 cm), Nắng trong vườn (khổ 60 x 90 cm), Nude 01 (khổ 40 x 40 cm), Em và sen (khổ 60 x 90 cm).

Trong số các bức tranh sơn mài của Vũ Đình Lương bày tại triển lãm lần này, có lẽ, bức Nắng tháng 6 gây được sự chú ý đặc biệt của người xem. Bởi khi đứng trước bức tranh, người xem như cảm nhận được cái nắng chói chang, không gian đường quê tĩnh lặng, có cảm giác xuyên không đứng trước đó như cả mấy trăm năm về trước. Những nét cổ xưa của làng quê Bắc bộ, nổi bật với chiếc cổng chính dẫn vào ngôi từ đường với dòng chữ “Đồng nhân cát”, ý muốn nói ai qua cổng cũng đều nhận được những điều tốt lành, bởi nó là một lời chúc, một lời chào, bên cổng nhà ông Lý cựu xưa. Còn trên cổng nhà ông Lý trưởng với dòng chữ “Thanh phong minh nguyệt” thì tỏ cái ý luôn đón trăng thanh gió mát vào nhà.

Bức tranh gợi vẻ bình lặng, yên ả, hòa hiếu - một truyền thống tốt đẹp vốn có của một đất nước sống chủ yếu bằng nông nghiệp thời xa xưa. Chất liệu óng ả truyền thống của các lớp sơn ta được mài giũa cầu kỳ, chồng lên nhau của lối vẽ sơn mài, quả thật rất phù hợp với nội dung được miêu tả.

 Đối với các họa sĩ nói riêng và những người làm nghệ thuật nói chung, mơ ước lớn nhất vẫn là làm sao tạo được những tác phẩm có giá trị. Thậm chí, người xem của nhiều thế hệ có thể quên tên tác giả, nhưng vẫn nhớ tới tên tác phẩm được sáng tạo bởi chính người nghệ sĩ đó. Vũ Đình Lương là một người nghệ sĩ trầm tĩnh, khiêm nhường, đồng thời cũng là người rất chịu khó tìm tòi, suy ngẫm và cố gắng thể hiện các tác phẩm một cách mãnh liệt nhất. Hy vọng trong những năm tiếp theo, anh sẽ có thêm nhiều tác phẩm hội họa đẹp và sâu sắc, để mang đến cho người xem những cảm xúc mạnh mẽ khó quên.

Nhà viết kịch VŨ QUANG VINH