VH- Lễ Khai ấn, ban ấn tại đền Kiếp Bạc trong khuôn khổ Lễ hội mùa thu Côn Sơn- Kiếp Bạc thu hút hàng chục vạn lượt người mỗi năm và là một nét sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc, giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ.

Cứ vào tháng 8 âm lịch, Côn Sơn - Kiếp Bạc trở thành điểm hẹn lý tưởng của du khách đến tham quan, trẩy hội, khám phá, tìm hiểu về văn hóa, lịch sử nguồn cội và tham dự Lễ hội mùa thu Côn Sơn- Kiếp Bạc, trong đó có Lễ Khai ấn, ban ấn đền Kiếp Bạc.
Nghi lễ Khai ấn, ban ấn đã gắn liền với đời sống tâm linh cộng đồng, bởi lẽ nó gắn với một triều đại rực rỡ võ công: Nhà Trần và tên tuổi Quốc Công Tiết Chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn. Từ một nhân vật lịch sử lỗi lạc, Đức Thánh Trần đã trở thành một nhân vật huyền thoại khởi nguồn cho những tín ngưỡng dân gian ở những địa phương có di tích thờ Ngài.
Khác với ấn Đền Trần (Nam Định) là ấn của vua Trần, trên tấm phù ấn có 2 ấn, cầu mong cho thiên hạ thái bình, thịnh trị, mọi nhà chung hưởng lộc đền Trần, cầu mong mọi người bước sang năm mới mạnh khỏe, lao động, sản xuất hăng say, học tập, công tác tốt và Lễ Khai ấn, ban ấn đền Trần diễn ra vào giữa đêm 14 và mở đầu cho ngày 15 tháng Giêng hàng năm; còn ấn Đền Kiếp Bạc là ấn của Đức Thánh Trần Hưng Đạo, trên tấm phù ấn thường có 4 ấn khác nhau thể hiện riêng từng ý nghĩa như: Quyền uy, sức mạnh, sức khỏe, trừ tà.  
Trao đổi với chúng tôi, PGS.TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam cho biết, Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn là một thiên tài quân sự, vị anh hùng dân tộc kiệt xuất, được vua phong Quốc Công Tiết Chế, thống lĩnh ba quân, đánh tan giặc Nguyên Mông, bảo vệ giang sơn Đại Việt. Vì có tài đức phi thường và công lao vĩ đại, nhân dân đã tôn vinh Ngài là Thánh, là Đức Phật, là “Cửu Thiên Vũ đế” từ trên trời xuống giúp dân, giúp nước. Ngài luôn hiển linh cứu giúp chúng sinh, diệt trừ yêu ma, giặc giã. Đền Kiếp Bạc trở thành đền thiêng từ nhiều đời nay.
Nhà sử học Phan Huy Chú từng nói: “Mỗi khi trong nước có đại sự, triều đình đến làm lễ cầu đảo; các tướng tá, vương công mỗi khi có việc chinh chiến cũng đến đền bái yết rồi mới xuất quân…”. Bởi vậy, cứ mỗi dịp “Tháng Tám giỗ Cha”, hoặc mỗi khi lâm sự, người dân lại về Kiếp Bạc xin phù ấn của Đức Thánh, cầu Ngài phù hộ.
PGS.TS Tống Trung Tín cho biết thêm, Đền Kiếp Bạc còn lưu giữ bốn phù ấn của Đức Thánh Hưng Đạo Đại vương.
Cầu việc lớn, việc quan tước, thăng thưởng, cầu phải  trái phân minh … thì xin dấu “Trần triều Hưng Đạo Vương chi ấn”, hoặc ấn “Quốc pháp Đại Vương”; cầu sinh con, tài lộc dồi dào, sự tốt lành phát triển thì xin “Vạn Dược linh phù”; còn xin “Phi thiên thần kiếm linh phù” là để cầu tránh tà ma, bệnh tật, giặc giã… thông thường, khách thập phương xin được ban tấm lụa vàng in cả bốn phù ấn nơi đền thiêng về treo tại nhà hoặc mang theo bên mình, mong cầu được Phúc, Lộc, Thọ và vạn sự tốt lành. 
Bộ phù ấn đền Kiếp Bạc là những di vật quý hiếm, gắn liền với sinh hoạt văn hoá tâm linh, thể hiện niềm tin yêu tôn kính bậc Thánh nhân cứu quốc, đồng thời thể hiện khát vọng được sống yên lành, hạnh phúc của nhân dân. Đó là tâm nguyện chân chính, thiêng liêng được lưu truyền hơn 7 thế kỷ qua ở lễ hội đền Kiếp Bạc.
Ban Quản lý Di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc đã chuẩn bị 3 vạn ấn cùng hàng nghìn túi ngũ cốc để phục vụ nhân dân và du khách đến dự lễ hội. Ban Tổ chức Lễ hội cũng đã phân công cho Tiểu ban an ninh trật tự xây dựng kế hoạch bảo đảm an toàn cho buổi lễ. Dự kiến lượng khách kỳ Lễ hội năm nay khoảng 25 vạn khách (năm 2017 là 20 vạn khách).
Bà Nguyễn Thị Thùy Liên thông tin, Lễ Khai ấn, ban ấn sẽ diễn ra vào buổi tối 25.9.2018 (tức ngày 16.8 âm lịch). Cùng thời gian trên, Lễ tưởng niệm 718 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn sẽ được tổ chức và được truyền hình trực tiếp trên Đài truyền hình Hải Dương, thay vì diễn ra vào sáng 17.8 âm lịch như những năm trước. Lễ rước bộ mọi năm thường được tổ chức vào ngày 17.8 âm lịch năm nay chuyển sang ngày 29.9.2018 (tức ngày 20.8 âm lịch). 
Theo Ban tổ chức, từ khi phục dựng Lễ Khai ấn, Ban ấn ở Đền Kiếp Bạc chưa xảy ra tình trạng chen lấn xô đẩy, tranh cướp ấn. Công tác tổ chức Lễ Khai ấn, Ban ấn thay đổi theo từng năm và ngày càng chặt chẽ, mở rộng quy mô. Năm 2017, Lễ Khai ấn, Ban ấn được tổ chức rất linh thiêng, trang trọng và văn minh. Ban Tổ chức bố trí thành 3 làn đường, đi vào 3 điểm ban ấn. Dòng người nối đuôi vào một đường và ra một đường nên không có tình trạng chen lấn xô đẩy.

P.V