VHO - “Với những kết quả đã đạt được năm 2023 và cả những tồn tại hiện nay của ngành, cần làm rõ vai trò, sự đóng góp của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam trong việc hình thành bức tranh chung của Du lịch Việt Nam”, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng dự và phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam

Ngày 29.12, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024. Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã dự và phát biểu tại Hội nghị. 

Tham dự có Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh; các Phó cục trưởng: Hà Văn Siêu, Phạm Văn Thủy, Nguyễn Lê Phúc;  đại diện một số đơn vị trực thuộc Bộ VHTTDL; toàn thể công chức, viên chức, người lao động các đơn vị thuộc Cục Du lịch quốc gia Việt Nam.

3 điểm sáng cần phát huy

Năm 2023, mặc dù có nhiều biến động về tổ chức bộ máy cơ quan quản lý nhà nước về du lịch ở Trung ương và hoạt động du lịch trên toàn quốc cũng chưa thực sự phục hồi so với trước dịch Covid-19, tuy nhiên, ngành Du lịch cũng đã nỗ lực và đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận.

Thực hiện chủ trương sắp xếp “bộ máy nhà nước tinh gọn, trong sạch, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” của BCH Trung ương Đảng Khoá XIII, ngày 16.1.2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 01/2023/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ VHTTDL, theo đó tổ chức, sắp xếp lại Tổng cục Du lịch sang mô hình, cơ cấu mới là Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam.

Trên cơ sở đó, ngày 15.6.2023, Bộ trưởng Bộ VHTTDL đã ban hành Quyết định số 1536/QĐ-BVHTTDL quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, đánh dấu một trang mới với cơ quan quản lý nhà nước về du lịch ở trung ương nói riêng và toàn ngành Du lịch nói chung.

Sau khi sắp xếp, đổi mới, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vẫn kế thừa các nhiệm vụ, quyền hạn của Tổng cục Du lịch theo quy định của pháp luật hiện hành và các điều ước quốc tế liên quan mà nước ta là thành viên. Các nhiệm vụ, chức năng quản lý nhà nước về du lịch của Cục vẫn tương tự như trước, tầm nhìn, sứ mệnh của vai trò cơ quan quản lý nhà nước về du lịch tại trung ương vẫn đảm bảo thống nhất, đáp ứng nhu cầu và mục tiêu phát triển trong bối cảnh, tình hình mới.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng biểu dương những nỗ lực của toàn ngành Du lịch trong việc hồi phục và phát triển trong năm 2023

Đánh giá cao những nỗ lực và thành tích đã đạt được của ngành Du lịch trong năm qua, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, mặc dù còn nhiều khó khăn cả khách quan lẫn chủ quan nhưng ngành Du lịch đã đạt và vượt chỉ tiêu kế hoạch đã đặt ra. Trong đó, có 3 điểm sáng mà ngành cần phát huy. Năm qua, công tác xây dựng thể chế, chính sách phát triển du lịch được chú trọng, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch.

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã chủ động tham mưu Bộ VHTTDL đề xuất, tiếp tục hoàn thiện thể chế về mặt pháp luật, tháo gỡ điểm nghẽn trong lĩnh vực du lịch, phù hợp với chỉ đạo của Quốc hội là kiến tạo pháp luật và tháo gỡ điểm nghẽn thể chế.

Cụ thể là ngành Du lịch trình Chính phủ ban hành một số chính sách nổi bật nhằm tháo gỡ rào cản, thúc đẩy phục hồi phát triển du lịch, tiêu biểu như: Nghị quyết số 82/NQ-CP của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững; Quyết định về việc thành lập Hội đồng thẩm định Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quyết định về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo Nhà nước về du lịch. Ban hành Chiến lược Marketing du lịch Việt Nam đến năm 2030; Đề án một số mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm; Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 82/NQ-CP ngày 18.5.2023 của Chính Phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững.

Đặc biệt, liên quan đến chính sách visa, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đã tham mưu Bộ VHTTDL phối hợp với các bộ, ngành trình Chính phủ ban hành Nghị quyết 127/NQ-CP của Chính phủ về việc áp dụng cấp thị thực điện tử cho công dân tất cả các nước, vùng lãnh thổ; Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ về việc nâng thời hạn tạm trú lên 45 ngày cho công dân các nước được miễn thị thực nhập cảnh vào Việt Nam.

Và tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho người nước ngoài nhập cảnh, lưu trú tại Việt Nam; phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nói chung, phát triển du lịch nói riêng.

Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam Nguyễn Trùng Khánh phát biểu khai mạc Hội nghị

“Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cũng đã tham mưu trúng và đúng để Bộ VHTTDL báo cáo Thủ tướng Chính phủ chủ trì 2 Hội nghị quan trọng: Hội nghị toàn quốc về du lịch (tháng 3.2023); Hội nghị phát triển du lịch Việt Nam nhanh, bền vững (tháng 11.2023). Đây là dấu ấn trong công tác tham mưu, quản lý nhà nước về du lịch của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam và Bộ VHTTDL trong việc hoàn thiện thể chế, chính sách. Đồng thời khẳng định sự vai trò, vị trí của ngành Du lịch trong nền kinh tế khi ngành Du lịch được Chính phủ quan tâm, các bộ, ngành, địa phương vào cuộc, ủng hộ”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Cục đã chủ trì, tham mưu Bộ báo cáo Chính phủ, kiến nghị tiếp tục kéo dài chính sách ưu đãi giảm lệ phí cấp phép và cấp thẻ hướng dẫn viên cho đối tượng doanh nghiệp lữ hành, hướng dẫn theo Thông tư số 44/2023/TT-BTC ngày 29.6.2023. Đồng thời, năm 2023, doanh nghiệp lữ hành vẫn tiếp tục giảm 80% tiền ký quỹ theo Nghị định số 94/2021/NĐ-CP ngày 28.10.2021.

Hình ảnh Du lịch Việt Nam được nâng cao và định vị rõ nét hơn trên trên bản đồ thế giới, năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam tiếp tục được cải thiện. Năm 2023, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam vinh dự nhận danh hiệu “Cơ quan quản lý du lịch hàng đầu châu Á” lần thứ 4. Tại lễ trao giải thưởng toàn cầu, Việt Nam được Tổ chức giải thưởng du lịch thế giới (World Travel Awards) vinh danh là “Điểm đến Di sản hàng đầu thế giới”; nhiều điểm đến, doanh nghiệp du lịch Việt Nam đã nhận được các hạng mục giải thưởng danh giá khác.

Phó cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu báo cáo tóm tắt về công tác năm 2023 và nhiệm vụ công tác năm 2024 

Tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước về du lịch

Công tác xây dựng văn bản quản lý nhà nước được xác định là một trong những trọng tâm triển khai trong giai đoạn phục hồi. Cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển du lịch, hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch tiếp tục được tham mưu rà soát, điều chỉnh, bổ sung và ban hành kịp thời. Công tác quản lý hoạt động lữ hành; quản lý khu, điểm du lịch, hướng dẫn viên du lịch được diễn ra thường xuyên, liên tục. Công tác xúc tiến, quảng bá được tập trung đẩy mạnh. Công tác chuyển đổi số trong hoạt động du lịch diễn ra mạnh mẽ...

Năm 2023, theo chức năng, chuyên ngành, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã tiến hành một số cuộc kiểm tra, giám sát. Qua đó, đã phát hiện, nhắc nhở, chấn chỉnh một số sai phạm trong lĩnh vực lữ hành, lưu trú, quản lý điểm đến….

Năm vừa qua, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã thẩm định 1.400 hồ sơ cấp, đổi, rút giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế cho các doanh nghiệp (tăng 309 hồ sơ so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó cấp mới 1.001 giấy phép, cấp đổi 309 giấy phép, cấp lại 5 giấy phép, thu hồi 85 giấy phép. Đến nay cả nước có 3.921 doanh nghiệp lữ hành quốc tế (tăng 34,3% so với cùng kỳ năm 2022), với nhiều loại hình doanh nghiệp đa dạng hơn.

Cũng trong năm qua, Sở Du lịch, Sở VHTTDL các tỉnh/thành phố đã cấp 5.758 thẻ hướng dẫn viên, trong đó cấp mới 2.522 thẻ, cấp đổi 3.553 thẻ, cấp lại 33 thẻ. Năm 2023, cả nước có 37.017 hướng dẫn viên du lịch đã được cấp thẻ, trong đó có 21.415 hướng dẫn viên quốc tế, 13.779 hướng dẫn viên nội địa, 1.823 hướng dẫn viên tại điểm.

Có 573 điểm du lịch, 64 khu du lịch cấp tỉnh và 7 khu du lịch cấp quốc gia được công nhận; 90 cơ sở đào tạo được uỷ quyền cho phép tổ chức thi, cấp chứng chỉ nghiệp vụ điều hành và nghiệp vụ hướng dẫn du lịch. Về cơ sở lưu trú cả nước hiện có khoảng 38.000 cơ sở lưu trú du lịch, với hơn 780.000 buồng. Trong đó, hạng 5 sao có 81 quyết định được trao (thẩm định mới 26 cơ sở, thẩm định lại 55 cơ sở); hạng 4 sao có 83 quyết định được trao (thẩm định mới 28 cơ sở, thẩm định lại 55 cơ sở).

Toàn cảnh Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 của Cục Du lịch quốc gia Việt Nam

Công tác quảng bá, xúc tiến, quảng bá du lịch được quan tâm, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan tổ chức: Phối hợp với UBND tỉnh Bình Thuận tổ chức thành công Năm Du lịch Quốc gia 2023; Ban hành Đề án tổ chức Năm Du lịch Quốc gia 2024 tại tỉnh Điện Biên; Tổ chức gian hàng quảng bá du lịch Việt Nam trong khuôn khổ Diễn đàn Du lịch Mê Kông 2023 (Campuchia), Diễn đàn du lịch ATF 2023, Hội trợ Travex (Indonesia), Hội chợ du lịch quốc tế ITB 2023 (Berlin, Đức); ASEAN - EXPO 2023 (Trung Quốc).

Tổ chức Chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam tại Tokyo (Nhật Bản), Lễ hội xúc tiến văn hoá, du lịch Việt Nam tại Hàn Quốc 2023. Tham dự các sự kiện quảng bá, xúc tiến du lịch quốc tế: Sự kiện du lịch và thể thao thuộc hành lang kinh tế Đông Tây 3 nước Campuchia, Việt Nam, Thái Lan (tại Campuchia); Hội nghị ngành Du lịch thế giới lần thứ 2 (tại Hàn Quốc); Hội thảo xúc tiến, kết nối du lịch Việt Nam - Nhật Bản (tại Osaka, Nhật Bản); Lễ hội xúc tiến du lịch, văn hoá Việt Nam tại Kanagawa 2023… Phối hợp tổ chức các chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam tại các sự kiện trong nước: Hội chợ Du lịch quốc tế VITM Hà Nội 2023; Hội chợ Du lịch quốc tế ITE Hồ Chí Minh 2023; Chương trình giới thiệu du lịch Việt Nam trong khuôn khổ Trại hè Việt Nam 2023 tại Đà Nẵng; Chương trình liên kết phát triển thương hiệu du lịch Việt Nam qua điện ảnh năm 2023….

Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông có nhiều chuyển biến khi: Triển khai Đề án ứng dụng công nghệ của công nghiệp 4.0 để phát triển du lịch thông minh, thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn theo Quyết định số 3570/QĐ- BVHTTDL; áp dụng tài khoản vệ tinh du lịch và điều tra thông tin khách du lịch theo chương trình điều tra thống kê quốc gia; bộ tiêu chí đánh giá Nền tảng số quốc gia về quản trị và kinh doanh du lịch.

Tăng cường truyền thông trên các nền tảng số hỗ trợ phát triển du lịch: Truyền thông phục vụ quản lý Nhà nước và các hoạt động, hình ảnh du lịch Việt Nam trên các website và mạng xã hội (trong nước và quốc tế); Truyền thông công tác bảo vệ môi trường trên website: https://moitruongdulich.vn. Phát triển, nâng cấp các nền tảng số, ứng dụng du lịch: App Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel, nền tảng Quản trị và kinh doanh du lịch; Xây dựng hệ thống thuyết minh đa phương tiện (Multi-media guide) áp dụng cho các khu, điểm du lịch; Xây dựng và triển khai hệ thống phần mềm báo cáo thống kê du lịch, tích hợp các nền tảng hệ thống khác theo quy định; Triển khai hệ thống vé điện tử và “Thẻ Việt - thẻ du lịch quốc gia” phục vụ công tác thanh toán điện tử, làm thủ tục nhận phòng tại các cơ sở lưu trú; Phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu ngành Du lịch….

Năm 2023, Việt Nam được Tổ chức Giải thưởng du lịch thế giới trao giải thưởng Điểm đến di sản hàng đầu thế giới

Tuy nhiên, năm 2023 hoạt động du lịch còn tồn tại một số hạn chế. Một số quy định tại Luật Du lịch và các văn bản hướng dẫn về kinh doanh lữ hành, vận chuyển, hướng dẫn viên không còn phù hợp với thực tiễn. Thiếu cơ chế thu hút đầu tư phát triển hạ tầng du lịch chất lượng cao. Doanh nghiệp trong ngành nhìn chung có quy mô nhỏ và vừa, khả năng cạnh tranh trong khu vực còn hạn chế.

Đáng chú ý, vẫn còn hiện tượng vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh du lịch như: kinh doanh không có giấy phép, kinh doanh không đủ điều kiện theo quy định pháp luật, vi phạm về điều kiện ký quỹ, người điều hành, quảng cáo sai sự thật…

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cần có những nghiên cứu mang tính hệ thống để phát hiện những điểm nghẽn thể chế, pháp luật trong lĩnh vực du lịch. Muốn phát triển, không còn cách nào khác là phải có công cụ quản lý, tháo gỡ điểm nghẽn; đề xuất các cơ chế, chính sách để tạo nguồn lực. Nếu biết cách, có cơ chế tốt, chúng ta có thể huy động nguồn lực từ trong dân, từ các nguồn hợp pháp khác chứ không phải chỉ bằng kinh phí nhà nước để phát triển du lịch.

Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, ngành Du lịch còn chậm tổng kết các chính sách của địa phương; chưa chủ động liên kết với các bộ, ngành khác… từ đó kiến tạo, đề xuất các chính sách phát triển du lịch. Lấy ví dụ việc du lịch nông nghiệp nông thôn, du lịch cộng đồng đang phát triển hết sức mạnh mẽ, ngành Du lịch có thể nghiên cứu, tham mưu Bộ đề xuất Chính phủ một gói tín dụng hỗ trợ người dân làm du lịch, tạo ra các sản phẩm du lịch mới…

Du lịch nông nghiệp, nông thôn, du lịch cộng đồng đang phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam và cần có các chính sách cụ thể để khuyến khích phát triển

Bộ trưởng cũng lưu ý Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam việc cần phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời hơn và chủ động, tích cực truyền thông chính sách, tạo hiệu ứng tốt trong dư luận xã hội. Bên cạnh đó, Bộ trưởng yêu cầu chú trọng kiện toàn nhân sự, sắp xếp bộ máy, thi tuyển công chức, đảm bảo nguồn nhân lực, đào tạo đội ngũ kế cận… Phối hợp với Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch và các đơn vị liên quan để nâng cao hiệu quả xúc tiến, quảng bá du lịch; triển khai hiệu quả các chương trình, đề án, kế hoạch công tác, các nhiệm vụ giao, đặt hàng để tăng tốc phát triển du lịch.

Nhấn mạnh từ khóa “thể chế”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch. Đồng thời, rà soát các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia, đề xuất các nội dung, nhiệm vụ thực hiện. Chủ động làm việc với các bộ, ngành, địa phương để giải quyết các vướng mắc, tháo gỡ khó khăn; hoạch định chính sách, đưa ra định hướng phát triển chung, có sản phẩm cụ thể…

Bộ trưởng chúc ngành Du lịch có “khát vọng lớn, quyết tâm cao và ước mơ đẹp”, sớm đạt được những mục tiêu, kế hoạch đề ra cho năm 2024. Có khát vọng, có ước mơ, hành động mạnh mẽ thì sẽ có hiện thực tươi đẹp.  

THÚY HÀ; ảnh: THẾ PHI