VHO - Chiều 15.12 tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề "Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trong phát triển bền vững TP Hạ Long”. Hội thảo do Thành ủy Hạ Long phối hợp Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia tổ chức nhân kỷ niệm 30 năm thành lập TP Hạ Long (1993-2023).

Các đại biểu chủ trì Hội thảo

Tham dự và chủ trì Hội thảo có PGS.TS Đặng Văn Bài, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản Văn hóa Quốc gia; PGS.TS Lê Thị Thu Hiền, Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa (Bộ VHTTDL); Nhà sử học Dương Trung Quốc, Tổng thư ký Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa Quốc gia; Bí thư Thành uỷ Hạ Long Vũ Quyết Tiến.

Cùng dự  có các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, quản lý thuộc các cơ quan cục, viện, trung tâm nghiên cứu, các trường đại học Trung ương, đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương của tỉnh và thành phố Hạ Long.

Đây là Hội thảo khoa học lần đầu tiên thành phố Hạ Long tổ chức về lĩnh vực văn hóa để nhận diện một cách sâu sắc hơn triết lý phát triển bền vững phải dựa trên nguyên tắc “thiên nhiên - lịch sử, văn hóa - con người” mà tỉnh Quảng Ninh đã thành công kiên trì chuyển đổi phương thức từ “nâu” sang “xanh”.

Là mảnh đất có bề dày lịch sử truyền thống với 3 nền văn hóa tiền sử nổi bật là Văn hóa Soi Nhụ, Văn hóa Cái Bèo và văn hóa Hạ Long, có tài nguyên di sản quý báu với hệ thống danh lam, thắng cảnh, lễ hội truyền thống độc đáo, đa sắc màu, sau sáp nhập địa giới hành chính, TP Hạ Long đã hội tụ đầy đủ hơn các loại hình văn hóa như: văn hóa biển, văn hóa công nhân mỏ, văn hóa cộng đồng các dân tộc thiểu số, tạo nên sự giao thoa và kết tinh nền văn hóa đa sắc, thống nhất trong đa dạng; hình thành nên một hệ thống giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể phong phú, giàu bản sắc và nhân văn. Thành phố Hạ Long hiện có 96/638 di tích lịch sử - văn hóa của toàn tỉnh; trong đó có Di sản kỳ quan thế giới vịnh Hạ Long; 6 di tích cấp quốc gia, 11 lễ hội độc đáo.

Nhân viên Ban Quản lý vịnh Hạ Long phát ấn phẩm quạt giấy tuyên truyền bảo vệ môi trường đến du khách

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Bí thư Thành ủy Hạ Long Vũ Thị Mai Anh nhấn mạnh, thông qua Hội thảo xác định rõ quan điểm văn hóa, con người là nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là nguồn lực, sức mạnh nội sinh và động lực đột phá cho sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững; khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa truyền thống - sức mạnh “Kỷ luật - Đồng tâm”, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, nhất trí, khát vọng phát triển để xây dựng thành phố Hạ Long kiểu mẫu, giàu - đẹp, văn minh, nghĩa tình.

Thành phố Hạ Long hiện có 96/638 di tích lịch sử-văn hóa của toàn tỉnh; trong đó có 1 di tích cấp quốc gia đặc biệt là Danh thắng vịnh Hạ Long; 6 di tích cấp quốc gia; 16 di tích lịch sử cấp tỉnh; 73 di tích nằm trong danh mục được kiểm kê, phân loại, cùng nhiều di tích khảo cổ thời sơ sử và tiền sử chứa đựng nhiều dấu ấn của nền văn minh Việt cổ, tích hợp tầng sâu của văn hóa Việt Nam; có 11 lễ hội văn hóa truyền thống có nguồn gốc lịch sử từ xa xưa, xuất phát từ nhu cầu tín ngưỡng của cộng đồng, phản ánh đặc điểm sinh hoạt của cư dân nông nghiệp, như: thờ cúng Tổ tiên, thờ Mẫu, tín ngưỡng phồn thực, tín ngưỡng vạn vật hữu linh...

Cùng với hệ thống di sản văn hóa, thành phố Hạ Long có nhiều danh lam thắng cảnh độc đáo, ẩm thực đặc sắc, các thiết chế văn hóa, thể thao được đầu tư đồng bộ hiện đại góp phần thu hẹp khoảng cách thụ hưởng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân và định vị thêm cho Hạ Long nguồn tài nguyên giàu giá trị, là lợi thế để phát triển các sản phẩm du lịch văn hóa, du lịch tâm linh, du lịch lễ hội, du lịch ẩm thực, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái trải nghiệm...

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu chỉ đạo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Thị Hạnh khẳng định: Thành phố Hạ Long là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, xã hội, thương mại, dịch vụ du lịch của tỉnh Quảng Ninh; có vị trí, vị thế và vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh và khu vực. Di sản văn hóa của thành phố chính là nguồn lực đặc biệt cho sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Vì vậy, đồng chí mong muốn thông qua hội thảo sẽ có nhiều hơn nữa những tư liệu, ý kiến quý báu của các học giả, các nhà nghiên cứu, diễn giả để nhận diện, đưa ra giải pháp bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa quý báu đó phục vụ phát triển bền vững.

Trên 50 tham luận tại hội thảo đã chỉ ra những tiềm năng, thế mạnh của thành phố Hạ Long về mặt di sản văn hóa, đề xuất các mô hình phát triển và giải pháp thích hợp để bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa với tư cách là nguồn tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên văn hóa phục vụ việc phát triển các ngành công nghiệp văn hóa mà địa phương có ưu thế.

Các đại biểu cũng đánh giá những kết quả đạt được, những tồn tại trong quá trình khơi dậy các giá trị văn hóa, con người Quảng Ninh thời gian qua; phân tích nguyên nhân thành công và hạn chế, đồng thời đưa ra các giải pháp khắc phục những vấn đề còn tồn tại. Bên cạnh nhận diện giá trị di sản của thành phố, việc xây dựng nguồn nhân lực cho nhiệm vụ bảo tồn, phát huy giá trị di sản cũng là việc cần làm song song để phục vụ phát triển bền vững.

Hội thảo khoa học có ý nghĩa to lớn cho thấy sự quyết tâm của thành phố Hạ Long - thành phố thủ phủ của tỉnh Quảng Ninh - về thực hiện đề cương văn hóa Việt Nam, xây dựng sức mạnh văn hóa con người Hạ Long nói riêng, Quảng Ninh nói chung; tạo động lực cho sự phát triển nhanh của thành phố, hướng tới trở thành thành phố sáng tạo được UNESCO công nhận, tham gia vào mạng lưới thành phố học tập toàn cầu và đóng góp cho sự phát triển chung của tỉnh Quảng Ninh.

NGUYỄN QUÂN