VHO - Cách đây hơn hai năm (tháng 6.2021), một số công trình sai phạm tại di tích cấp tỉnh chùa Tam Giáo (Thị trấn Hậu Lộc, huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa) đã bị Thanh tra Sở VHTTDL Thanh Hóa “tuýt còi”, đồng thời yêu cầu địa phương tháo dỡ, hoàn thiện hồ sơ pháp lý, nhưng đến nay công trình vi phạm vẫn còn giữ nguyên. Đáng nói, ngày 28.4.2023, UBND Thị trấn Hậu Lộc mới thực hiện kiểm điểm trách nhiệm theo thông báo kết quả kiểm tra tại di tích của Sở VHTTDL Thanh Hoá.

Công trình nhà khách tại chùa Tam Giáo được Sở VHTTDL Thanh Hoá nêu rõ không phù hợp với kiến trúc truyền thống và yêu cầu khắc phục nhưng đến nay vẫn y nguyên

Như Văn Hoá đã có bài phản ánh, tháng 6.2021, Sở VHTTDL Thanh Hóa đã thành lập đoàn kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của di sản văn hóa vật thể tại các ngôi chùa trên địa bàn tỉnh. Trong đó, chùa Tam Giáo (huyện Hậu Lộc) là một trong năm di tích được kiểm tra.

Theo thông báo kết quả làm việc, chùa Tam Giáo đã xây dựng hạng mục Nhà khách không phù hợp với kiến trúc truyền thống và không có văn bản đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; làm nhà Giảng đường bằng vật liệu mới, kết cấu sắt, mái lợp tôn, phá vỡ không gian kiến trúc truyền thống, trái với quy định tại Văn bản số 2995-BT/BT ngày 15.10.1996 của Bộ Văn hóa - Thông tin (nay Bộ VHTTDL) về chấn chỉnh việc tu bổ, tôn tạo di tích trong tình hình hiện nay. Sở VHTTDL Thanh Hóa đã yêu cầu chính quyền địa phương và nhà chùa tháo dỡ công trình nhà Giảng đường, đồng thời lập hồ sơ thiết kế hạng mục Nhà khách theo trình tự quy định trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt làm cơ sở chỉnh sửa cho phù hợp.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của Văn Hóa, đến thời điểm hiện tại, các sai phạm vẫn “trơ gan cùng tuế nguyệt”, phớt lờ văn bản chỉ đạo của cơ quan chức năng. Chùa cổ Tam Giáo đang trở nên nham nhở vì xen kẽ giữa công trình cổ là công trình mang kiến trúc mới, những công trình dựng tạm. Đáng nói, đến nay sau hơn hai năm, UBND Thị trấn Hậu Lộc mới thực hiện kiểm điểm trách nhiệm theo thông báo của Sở VHTTDL Thanh Hoá. Được biết, việc chậm khắc phục cũng đã bị Sở VHTTDL Thanh Hoá ban hành văn bản đôn đốc, đồng thời đề nghị Chủ tịch UBND huyện Hậu Lộc quan tâm chỉ đạo xử lý, khắc phục đảm bảo theo quy định của pháp luật .

Trao đổi với Văn Hoá, bà Vũ Thị Hà, Phó Chủ tịch UBND huyện Hậu Lộc thừa nhận sai phạm tại chùa Tam Giáo hiên nay vẫn chưa được khắc phục, huyên đã ban hành văn bản đôn đốc, liên tục nhắc nhở đối với địa phương. Theo bà Hà, việc này là do hiện nay địa phương đang lập hồ sơ dự án thiết kế, tu bổ phục hồi di tích chùa Tam Giáo trình cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt làm cơ sở khắc phục sai phạm. Thời gian qua việc lập hồ sơ thiết kế, huy động vốn thực hiện Dự án tu bổ, tôn tạo di tích chùa Tam Giáo bị chậm tiến độ nên việc khắc phục sai phạm cũng bị chậm theo. Đối với hạng mục nhà khách, huyện đã yêu cầu cấp ủy chính quyền phải tham khảo ý kiến của các nhà chuyên môn, Trung tâm Nghiên cứu lịch sử và Bảo tồn Di sản Văn hoá và Sở VHTTDL để sửa sai, đảm bảo đúng định của pháp luật và giữ được vẻ đẹp, cảnh quan của di tích.

UBND huyện Hậu Lộc đã triển khai các văn bản, yêu cầu các địa phương củng cố, kiện toàn và tăng cường vai trò của các Ban quản lý di tích. Kiên quyết không để tiếp tục xảy ra tình trạng tự ý tu bổ, tôn tạo di tích khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Địa phương nào còn để xảy ra tình trạng tu bổ, tôn tạo khi được không được phép của cơ quan thẩm quyền, để nhà sư tự ý tiếp nhận hiện vật, tự ý tu bổ, tôn tạo chùa thì người đứng đầu địa phương đó sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước UBND huyện.

Liên quan đến việc chưa khắc phục sai phạm này, theo lý giải của lãnh đạo UBND Thị Trấn Hậu Lộc, là do trụ trì nhà chùa đề nghị để giảng đường làm nơi hạ giải cất giữ các pho tượng, các vật tích tạm thời trong thời gian tháo dỡ để thực hiện dự án tu bổ di tích và cam kết khi nào tu bổ xong thì sẽ tự tháo dỡ để đảm bảo không gian đúng với di tích đã được UBND tỉnh Thanh Hoá công nhận. Cũng theo lãnh đạo Thị trấn Hậu Lộc, việc xử lý sai phạm tại chùa Tam Giáo có nhiều nguyên nhân do nhiều yếu tố khách quan và chủ quan… Từ lý giải này, rõ ràng UBND thị trấn Hậu Lộc đang cố tình né tránh trách nhiệm trong việc xử lý quyết liệt, dứt điểm sai phạm tại di tích chùa Tam Giáo theo văn bản chỉ đạo từ Sở VHTTDL.

Dư luận đặt ra câu hỏi, sau hơn hai năm phát hiện vi phạm, chính quyền địa phương vẫn loay hoay trong việc hoàn thiện hồ sơ, huy động kinh phí thực hiện dự án, tu bổ, tôn tạo di tích chùa Tam giáo, vậy sẽ cần bao lâu nữa thì những vi phạm này mới được xử lý triệt để?

Trao đổi vớiVăn Hoá, ông Hoàng Anh Tuấn Bí thư huyện uỷ Hậu Lộc cho biết, huyện đã nhận được thông tin phản ánh của Văn Hoá và sẽ yêu cầu UBND huyện báo cáo lại sự việc, đồng thời chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn kiểm tra, xử lý theo quy định. Sau đó thông tin lại với cơ quan báo chí kết quả thực hiện.

NGUYỄN LINH