VHO - Thực hiện Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch”, tỉnh Lạng Sơn đang nỗ lực khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, từng bước phát triển thành những sản phẩm du lịch đặc trưng thu hút du khách.

 Du khách trải nghiệm du lịch nông nghiệp tại huyện Bắc Sơn

Trên cơ sở mục tiêu của Dự án 6, nhằm khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống, bồi dưỡng, đào tạo cán bộ văn hóa; hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào gắn với phát triển du lịch cộng đồng thời gian qua, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp hiệu quả. Qua đó, đem lại lợi ích kép, vừa nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa truyền thống các dân tộc thiểu số, vừa góp phần tích cực trong việc phát triển du lịch trên địa bàn.

Thực hiện hướng dẫn của Bộ VHTTDL về thực hiện Dự án 6, UBND tỉnh đã giao Sở VHTTDL là cơ quan đầu mối, chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu triển khai thực hiện Dự án 6 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030. Sở VHTTDL Lạng Sơn đã xây dựng kế hoạch thực hiện dự án, chia làm nhiều giai đoạn nhằm phát huy những loại hình trang phục truyền thống của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh có giá trị tiêu biểu, đặc sắc. Đồng thời, đầu tư có trọng điểm để tạo ra phương thức, biện pháp bảo tồn di sản văn hoá tốt đẹp của các dân tộc trên địa bàn tỉnh gắn với phát triển du lịch.

Theo đó, việc thực hiện Dự án 6 được chia làm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 từ năm 2021-2025 và giai đoạn 2 từ năm 2026-2030. Trong giai đoạn 1, từ năm 2022 đến nay, Sở VHTTDL đã cùng với ngành chức năng, chính quyền các huyện, thành phố và cấp cơ sở, các tổ chức liên quan cũng đã tích cực triển khai thực hiện một số tiểu dự án thành phần như: Chống xuống cấp, tu bổ di tích hang Cốc Mười và Pác Lùng - Ký Làng (di tích quốc gia) xã Tri Phương, huyện Tràng Định; nghiên cứu phục hồi, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể hát Quan Lang dân tộc Tày, huyện Bắc Sơn; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa trong Lễ hội truyền thống Háng Pỉnh, gắn với phục dựng, tái hiện chợ phiên Kỳ Lừa xưa; xây dựng mô hình bảo tồn nghề thêu, dệt thổ cẩm dân tộc Nùng phàn slình (Nùng Cúm Cọt) xã Hòa Cư, huyện Cao Lộc; tổ chức lớp truyền dạy hát Páo Dung dân tộc Dao và hát Then dân tộc Tày, Nùng tại huyện Hữu Lũng.

Sở VHTTDL đã chỉ đạo thành lập 12 câu lạc bộ (CLB) văn nghệ quần chúng theo mô hình sinh hoạt văn hóa dân gian dân tộc tại một số xã trên địa bàn tỉnh. Theo đó, các câu lạc bộ được truyền dạy các kiến thức, thực hành trình diễn một số loại hình sinh hoạt văn hóa dân gian và được đầu tư trang phục, dụng cụ phục vụ sinh hoạt và biểu diễn với tổng chi phí hỗ trợ khoảng 1,2 tỉ đồng. Các câu lạc bộ đi vào hoạt động đã góp phần làm phong phú thêm hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng tại các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh.

Thực hiện Dự án 6, từ năm 2022 đến nay, toàn huyện Cao Lộc đã mở được 4 lớp truyền dạy múa sư tử, thêu dệt thổ cẩm, hát Sli với hơn 100 học viên tham gia. Cùng đó, để tạo điều kiện cho các CLB, đội văn nghệ hoạt động, huyện Cao Lộc chú trọng xây dựng thiết chế văn hóa - thể thao, mua sắm trang thiết bị như tăng âm, loa đài… Nhờ đó, riêng từ năm 2022 đến nay, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện đã khuyến khích nhân rộng được khoảng 20 CLB văn hóa, văn nghệ quần chúng nâng tổng số CLB văn hóa, văn nghệ trên địa bàn lên hơn 50 CLB, trung bình mỗi CLB có từ 15 - 30 hội viên tham gia. Hoạt động của các CLB văn hoá, văn nghệ truyền thống tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Cao Lộc đã và đang lan toả sâu rộng, thu hút sự quan tâm, tham gia nhiệt tình của đông đảo các tầng lớp nhân dân.

Cùng với huyện Cao Lộc, các huyện, thành phố hiện nay đã và đang tích cực thực hiện Dự án 6 và đạt nhiều kết quả thiết thực, cụ thể 11 huyện, thành phố đã xây dựng chính sách và hỗ trợ cho 19 nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú người dân tộc thiểu số; hỗ trợ hoạt động cho 140 đội văn nghệ truyền thống tại các thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; hỗ trợ tổ chức Ngày hội thi đấu thể thao truyền thống các dân tộc thiểu số tại huyện Đình Lập và Bắc Sơn năm 2023; hỗ trợ đầu tư 18 bộ trang thiết bị tại các thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Không chỉ đem lại hiệu quả trong hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hoá dân tộc, việc thực hiện Dự án 6 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn gắn với phát triển du lịch còn tạo nên những sản phẩm du lịch mới vô cùng hấp dẫn. Cụ thể, trong năm 2023, ngành VHTTDL đã triển khai hỗ trợ một số điểm du lịch tại các huyện Bắc Sơn, Hữu Lũng, Chi Lăng qua đó hình thành một số sản phẩm du lịch mới như: Du lịch trải nghiệm nông nghiệp văn hoá tại xã Bắc Quỳnh, huyện Bắc Sơn; du lịch sinh thái nông nghiệp tại xã Yên Thịnh, huyện Hữu Lũng... 

 HOÀNG MINH và NHÓM P.V