Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Chính trị

19 Tháng Ba 2024

Đề cương về văn hóa Việt Nam và sự phát triển tư duy lý luận của Đảng về VHNT

Thứ Tư 01/03/2023 | 18:57 GMT+7

VHO-Chiều 1.3, tại Hà Nội, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đã tổ chức toạ đàm khoa học với chủ đề “Đề cương về văn hóa Việt Nam và sự phát triển tư duy lý luận của Đảng về VHNT 80 năm qua”. 

Toạ đàm có sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu lý luận, phê bình VHNT

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông dự tọa đàm. Cùng dự có lãnh đạo đại diện các ban, bộ, ngành, các hội VHNT trung ương và Hà Nội, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu lý luận, phê bình VHNT.

Phát biểu đề dẫn tọa đàm, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình VHNT Trung ương, PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ khẳng định, Đề cương về văn hóa Việt Nam ngay từ khi ra đời đã khẳng định tư duy, tầm nhìn, trí tuệ, bản lĩnh của Đảng ta về cách mạng và văn hóa; như ngọn đèn pha soi rọi cho những người cộng sản và toàn dân nhìn thấy con đường mình đang đi và sẽ đi tới; động viên, thức tỉnh, dẫn đường giới trí thức, văn nghệ sĩ, những người nặng lòng với đất nước  dấn thân cùng Đảng Cộng sản Đông Dương để cứu nước, cứu dân hăng hái tham gia mặt văn hóa, tư tưởng; không bi quan, dao động, không bị ru ngủ bởi luận điệu và luận thuyết  sai trái, lừa gạt của chế độ phát xít, thực dân. Đề cương khẳng định “văn hóa dân tộc Việt Nam sẽ do cách mạng dân chủ giải phóng thắng lợi mà được cởi mở xiềng xích và sẽ đuổi kịp văn hóa tân dân chủ thế giới”. Nhìn lại 93 năm qua từ khi Đảng ta ra đời cho đến hôm nay và 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943) của Đảng, chúng ta đã đi qua một chặng đường dài đầy hy sinh, gian khổ. Những quan điểm cơ bản của Đảng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta; về xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; con người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện; các dân tộc trong cộng đồng Việt Nam bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển. Có Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng Cộng sản lãnh đạo; có quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới được bổ sung, hoàn thiện một cách khoa học, cách mạng, nhân văn, được toàn Đảng, toàn dân đồng tình, ủng hộ. "Quan điểm "sự nghiệp văn hoá là của toàn dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng"; tính chất nền văn hoá mới Việt Nam là dân tộc về hình thức, tân dân chủ về nội dung; ba nguyên tắc của nền văn hóa mới Việt Nam là "dân tộc hóa"; "đại chúng hóa"; "khoa học hóa" và được Chủ tịch Hồ Chí Minh đúc kết "Văn hóa soi đường cho quốc dân đi" mãi mãi là quan điểm, là mục tiêu, là phương châm và nguyên tắc để cùng với chính trị và kinh tế, giúp dân tộc ta, nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác tất cả vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh", PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ nhấn mạnh.

Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu tại cuộc toạ đàm

Bên cạnh những giá trị căn cốt, có tính dẫn đường, chỉ lối cho đến hôm nay, Đề cương cũng có những mặt hạn chế khó tránh khỏi. Tọa đàm lần này tập trung nghiên cứu, trao đổi về Đề cương với phạm vi vấn đề “bao gồm cả tư tưởng, học thuật, nghệ thuật”, nhưng chú ý nhiều hơn cho lĩnh vực học thuật và nghệ thuật (văn học và nghệ thuật), từ đó, làm rõ “sự phát triển tư duy lý luận của Đảng đối với VHNT 80 năm qua; những thành tựu và bài học quan trọng, nổi bật mà chúng ta có được; Đảng ta đã quán triệt, vận dụng, bổ sung và phát triển những tư tưởng, quan điểm của Đề cương trong chặng đường 80 năm. Tọa đàm tập trung nhiều hơn cho việc đánh giá sự ảnh hưởng của Đề cương về văn hóa đối với văn hóa nói chung, với sự phát triển của văn hóa, văn nghệ nước nhà 80 năm qua, những thành tựu nổi bật của nền VHNT chúng ta đã gặt hái được; những đề xuất, kiến nghị quan trọng, cấp thiết hôm nay với Đảng và Nhà nước.
Tại tọa đàm, nhiều ý kiến tâm huyết của các đại biểu đã cùng phân tích làm rõ quan điểm cơ bản về văn hoá, văn nghệ và giá trị lý luận, thực tiễn sâu sắc, lâu bền của Đề cương. Nhiều tham luận đồng thời làm rõ quá trình kế thừa, vận dụng và phát triển những nội dung quan trọng của Đề cương trong việc xây dựng và phát triển tư duy lý luận văn nghệ Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử; tập trung phân tích sâu sắc quá trình vận dụng, sáng tạo và phát triển của đường lối văn nghệ thời kỳ đổi mới và hội nhập. Dịp này, các đại biểu cũng đề xuất định hướng và những nội dung cần tiếp tục nghiên cứu, vận dụng, phát triển để xây dựng hệ thống lý luận văn nghệ Việt Nam thời kỳ đổi mới và hội nhập.

Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình VHNT Trung ương, PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ phát biểu đề dẫn 

 GS Hà Minh Đức cho rằng, Đề cương ra đời trong lúc nền văn hóa văn nghệ tiêu điều, ảm đạm và đã nhận được sự tán thưởng lớn của quần chúng, văn nghệ sĩ, có ảnh hưởng sâu sắc đến các văn nghệ sĩ. Hưởng ứng sự kêu gọi của Đảng, rất nhiều văn nghệ sĩ lên đường, trở thành các nghệ sĩ – chiến sĩ trên mặt trận văn hóa. 
Phân tích sâu sắc bối cảnh ra đời, ý nghĩa lịch sử của Đề cương, PGS.TS Đào Duy Quát cũng đề xuất nhiều giải pháp nhằm tiếp tục phát huy giá trị của Đề cương trong thời gian tới, đặc biệt là thành lập Ban chỉ đạo chấn hưng và phát triển nền văn hóa và con người Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045. 
Nhấn mạnh về vấn đề tập hợp, đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ 80 năm qua, PGS.TS. Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT nghệ thuật Việt Nam cũng cho rằng, bên cạnh những thành tựu quan trọng mà đội ngũ văn nghệ sĩ trong thời gian gần đây, chúng ta cần phải nghiêm túc nhìn nhận những khiếm khuyết của VHNT hiện nay. Trong thời gian tới, cần kết hợp nhuần nhuyễn 3 nguyên tắc dân tộc, khoa học, đại chúng trong sáng tác VHNT và “không được nhân danh tính đại chúng tể hạ thấp tính chuyên nghiệp”. “Đại chúng không có nghĩa là làm cho quần chúng mà quần chúng là một yếu tố cấu thành của đời sống VHNT, cũng cần được giáo dục, nâng cao trình độ hiểu biết về VHNT”, ông Đỗ Hồng Quân nói.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên thường trực Ủy Ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhận định: Đề cương là cuộc cách mạng văn hóa đầu tiên – là đổi mới về văn hóa lần thứ nhất. Hiện nay, chúng ta cần có công cuộc đổi mới về văn hóa và đổi mới về văn hóa phải bắt đầu đổi mới từ tư duy về văn hóa. Văn hóa không phải là câu chuyện của giải trí mà là câu chuyện của kinh tế, là sức mạnh mềm của quốc gia, lan tỏa sang lĩnh vực kinh tế… 
Lắng nghe các ý kiến, tham luận của các đại biểu, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị, sau buổi tọa đàm, Ban tổ chức có những kiến nghị cụ thể với Chính phủ. Đồng chí Phó Thủ tướng cũng cho biết, hiện nay, Chính phủ đã phân công Bộ VHTTDL xây dựng chương trình tổng thể về chấn hưng văn hóa, phát triển con người Việt Nam. Sau tọa đàm, các nhà khoa học, văn nghệ sĩ tiếp tục đồng hành cùng Chính phủ trong chấn hưng văn hóa, có những đóng góp thiết thực vào xây dựng chương trình nói trên. 

Các đại biểu tham luận

Phát biểu kết luận tọa đàm, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh: Đề cương về văn hóa Việt Nam là văn kiện đầu tiên của Đảng về văn hóa, văn nghệ, đã có tác dụng to lớn định hướng phát triển văn hóa văn nghệ suốt 80 năm qua. Đặc biệt, ba nguyên tắc vận động văn hóa "dân tộc hóa", "khoa học hóa", "đại chúng hóa" có sức sống mạnh mẽ, trường tồn. Những nội dung cốt lõi của Đề cương đã trở thành nền tảng tư duy lý luận của Đảng về VHNT của Đảng trong suốt 80 năm qua. Những quan điểm của bản Đề cương về vị trí, vai trò của VHNT trong văn hóa, về mối quan hệ giữa văn hóa, văn nghệ với chính trị và kinh tế, về vai trò lãnh đạo Đảng đối với lĩnh vực VHNT và đặc biệt là 3 nguyên tắc “dân tộc hóa”, “đại chúng hóa”, “khoa học hóa” đã được Đảng ta không ngừng kế thừa, vận dụng và bổ sung… Tại tọa đàm, các đại biểu cũng đã thống nhất khẳng định Đề cương về văn hóa Việt Nam thể hiện sự nhạy bén, khả năng phân tích, đánh giá tình hình và tầm nhìn chiến lược của Đảng ta. Giá trị to lớn và sức sống bền vững của Đề cương đã khẳng định chân lý: Sự hòa quyện giữa “ý Đảng – lòng dân” là nhân tố quyết định, đảm bảo mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. 

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhận định, đất nước ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới, có ý nghĩa then chốt đối với vận mệnh và tương lai dân tộc. Đại hội XIII của Đảng đã khẳng định quan điểm chỉ đạo cốt lõi và xuyên suốt là: “Khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, xức mạnh đại đoàn kết dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh hạnh phúc; phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và của nền tảng văn hóa, con người Việt Nam”. Đồng chí bày tỏ tin tưởng sâu sắc rằng các nhà khoa học, nhà quản lý văn hóa, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ nước nhà với thiên chức cao quý,bằng tài năng, tâm huyết của mình sẽ tiếp tục phát huy truyền thống tốt đẹp, khẳng định vị trí, vai trò và có những đóng góp xứng đáng, to lớn hơn nữa vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc. Đồng chí đề nghị Hội đồng tiếp tục tập trung tổ chức một số công tác trọng tâm đó là: Tham gia tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 23- NQ/TW của Bộ Chính trị khóa X về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”, tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33 - NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”, tổng kết công tác lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Việt Nam sau 50 năm đất nước thống nhất, tham gia Chương trình nghiên cứu, tổng kết thực tiễn văn học nghệ thuật thời kỳ đổi mới và hội nhập. Từ thực tiễn sáng tạo văn học nghệ thuật, Hội đồng cần nghiên cứu đề xuất những giải pháp khả thi, đưa đường lối của Đảng vào đời sống, quảng bá ngày càng sâu rộng văn hóa Việt Nam ở nước ngoài, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ nền văn học nghệ thuật để chúng ta có nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật thể hiện chân thực đời sống nhân dân, dân tộc, giàu giá trị nhân văn và giá trị thẩm mĩ, xứng đáng với tầm vóc của dân tộc và thời đại.

HIỀN LƯƠNG - THANH MAI

Print

Hãy Đăng nhập hoặc Đăng ký đăng nhận xét.

Danh mục bài viết

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2021222324
25262728293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liện hệ quảng cáo: 024.22415051

Tổng Biên tập:NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top