VHO- Bảo vệ các rạn san hô tự nhiên khỏi tác động của con người, đặc biệt là xu hướng du lịch lặn biển, ngắm san hô đang ngày càng được ưa chuộng, đang là vấn đề Đà Nẵng cần quan tâm.

 San hô tự nhiên tại bán đảo Sơn Trà

Trước đây, UBND thành phố Đà Nẵng cũng đã có văn bản giao Sở Du lịch quản lý việc lặn biển ngắm san hô của du khách tại các khu vực bảo vệ theo quy định của pháp luật. Đồng thời ban hành các văn bản theo đó yêu cầu các đơn vị chức năng phối hợp tuần tra, kiểm soát và ngăn chặn các hành vi xâm hại liên quan; giao UBND quận Sơn Trà chủ trì, phối hợp với Sở NN&PTNT và các ngành liên quan xử lý dứt điểm tình trạng hoạt động tự phát của các lồng bè nuôi trồng thủy sản khu vực bán đảo Sơn Trà.

Khu vực bán đảo Sơn Trà có 5 vị trí thuộc vùng bảo vệ san hô. Qua công tác tuần tra, giám sát cho thấy có rất nhiều nguy cơ xâm hại từ bên ngoài làm ảnh hưởng đến môi trường sống của các rạn san hô tự nhiên. Tại bán đảo Sơn Trà nhiều phương tiện thủy nội địa không đủ điều kiện hoạt động theo quy định của thành phố, các chủ này có lắp đặt một số bè nổi nhằm phục vụ mục đích làm nơi tập trung, nghỉ ngơi của du khách, sử dụng làm nhà hàng, chòi câu phục vụ du khách, đưa khách lặn ngắm san hô mà không đảm bảo được sự an toàn đối với môi trường tự nhiên. Một số người dân, du khách thiếu ý thức cố ý “phớt lờ” quy định và khuyến cáo của cơ quan chức năng, cố lặn vào khu vực bảo vệ, giẫm đạp làm gẫy cành hoặc chết san hô.

Anh Trung Đào, một công dân tiêu biểu của TP Đà Nẵng trong vấn đề bảo vệ môi trường cho biết, anh thường xuyên lặn xuống dưới biển để vớt rác thải do du khách vứt lại nên thấy những rác thải này có tác động rất tiêu cực đến san hô. Ngoài ra, hệ thống nước thải và dầu từ ghe của ngư dân trôi nổi trong nước cũng là tác nhân gây ô nhiễm môi trường khiến san hô bị chết. “Mỗi năm san hô chỉ phát triển tối đa 1cm và chỉ có thể phát triển ở điều kiện những vùng biển nhiệt đới nước ấm và sạch. Quần thể san hô quanh bán đảo Sơn Trà bao gồm nhiều loại đặc hữu mà không phải vùng biển nào cũng có, có thể ví san hô như là cánh rừng nguyên sinh của thế giới nước, là nhà cho các loại hải sản sinh sản, tồn tại và trú ngụ. Để bảo vệ san hô phải có những khuyến cáo và chế tài nghiêm ngặt đối với người dân và du khách, đồng thời cơ quan chức năng phải có lực lượng thường xuyên lặn kiểm tra phát hiện những tổn hại mà san hô gặp phải, như lưới, rác, hiện tượng gãy bể… để có kế hoạch vệ sinh và nuôi trồng trở lại, cắm bù giới hạn tiếp xúc khu vực đánh bắt tối thiểu”, anh Trung có ý kiến.

 Rác, lưới ngư dân đọng dưới đáy biển có nguy cơ làm ô nhiễm, đứt gãy rạn san hô

“Nhu cầu của du khách muốn tham quan, trải nghiệm, khám phá các sản phẩm du lịch dưới nước như lặn ngắm san hô, thể thao trên biển… tại bán đảo Sơn Trà ngày càng cao, do đó BQL đang triển khai việc đầu tư hình thành bến thủy nội địa Sơn Trà, và đề xuất UBND thành phố, Sở Du lịch về việc khoanh vùng để khi phát triển các loại hình dịch vụ nhưng vẫn bảo tồn được hệ sinh thái biển. BQL đã nhiều lần nhắc nhở đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động du lịch thủy nội địa trái phép, yêu cầu tuyệt đối không thực hiện việc đón trả khách tham quan tour đường biển tại bán đảo Sơn Trà khi chưa được phép. Để bảo vệ khu vực trong vùng quản lý (khu vực Hòn Sụp), định kỳ hằng năm cơ quan chức năng cũng tiến hành thả phao khoanh vùng, nhắc nhở người dân và du khách thực hiện nghiêm các quy định tại khu vực bảo vệ san hô, phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý những trường hợp vi phạm về khai thác và bảo vệ san hô”, ông Phan Minh Hải, Phó BQL Bán đảo Sơn Trà cho biết. Đơn vị cũng đang xúc tiến các thủ tục cần thiết để đưa bến thủy nội địa CT15 đi vào hoạt động, đề xuất giải pháp khoanh vùng rạn san hô tại bãi Nam để thuận lợi trong công tác quản lý và bảo tồn.

Đối với việc phát triển dịch vụ du lịch trong tương lai, BQL Bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng cho biết sẽ triển khai theo hướng thả bù neo khoanh vùng khu vực bảo vệ, phân chia rõ khu vực phục vụ mục đích du lịch và khu vực dành cho việc bảo tồn, phục hồi rạn san hô và hệ sinh thái biển. Đề nghị các đơn vị, doanh nghiệp khai thác dịch vụ neo tàu phía ngoài bù neo, không thả neo trực tiếp lên rạn san hô, sử dụng các phương tiện di chuyển phù hợp (thúng đáy kính, sup…) trải nghiệm dịch vụ đảm bảo không ảnh hưởng đến san hô và hệ sinh thái biển. 

 NGỌC HÀ