VHO- Với quyết tâm “tàn nhưng không phế”, anh Phạm Sỹ Long (SN 1988) quê ở thôn Hợp Thuận, xã Xuân Phổ, huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) đã nỗ lực vượt qua khó khăn, bệnh tật. Đã có hàng trăm bức tranh rực rỡ, hàng chục bài thơ, bản nhạc do Long viết, vẽ nhưng không phải bằng đôi tay mà bằng… miệng đã ra đời, lan tỏa thông điệp về nghị lực sống mạnh mẽ, truyền cảm hứng cho rất nhiều bạn trẻ cố gắng vươn lên.

 Phạm Sỹ Long tại lễ vinh danh “Tỏa sáng nghị lực Việt” do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam tổ chức

Nằm bất động viết thơ, vẽ tranh… bằng miệng

Phạm Sỹ Long là con trai duy nhất trong gia đình nhà nông có 4 anh em. Từ bé, với tố chất thông minh, nhanh nhẹn, Long là niềm hy vọng của người thân, bố mẹ. Nhưng rồi tai họa ập đến khiến cậu học trò trở nên tàn phế suốt đời.

Đôi mắt đỏ hoe, Long kể: “Vào năm 2013, khi đang chuẩn bị vào lớp 10, trong một buổi chiều vui đùa với chúng bạn, tôi trèo lên cây chơi và không may bị tuột chân rơi xuống đất gãy 2 đốt sống cổ. Vì hoàn cảnh gia đình quá khó khăn, không có tiền để mổ kịp thời nên chấn thương đã khiến tôi tàn phế vĩnh viễn, không thể vận động được, chân tay ngày càng teo tóp. 15 tuổi, lứa tuổi đầy hoài bão, ước mơ của tôi phải khép lại để làm bạn với chiếc xe lăn”.

Phạm Sỹ Long đã có những chuỗi ngày dài bi quan, tâm lý bị kích động nặng nề, suốt ngày anh chỉ nằm im bất động, kể cả việc vệ sinh cá nhân cũng phải có người túc trực hỗ trợ. “Thấy mẹ vất vả quá, tôi đã nghĩ đến cái chết để giải thoát. Nhờ tình yêu thương, động viên của người thân nên tôi đã dần nguôi ngoai và suy nghĩ thấu đáo để sống tiếp... Tôi bắt đầu tìm đến âm nhạc, hội họa, đọc sách để giải tỏa tâm lý. Hè năm 2007, xem tivi thấy hình ảnh những người khuyết tật viết bằng chân, tôi cũng quyết tâm viết cho bằng được. Tôi nhờ mẹ lấy sổ, bút để ngậm vào miệng và mải miết tập. Lúc đó, mọi người đều nghĩ tôi chỉ làm cho vui, nhưng kỳ diệu là tôi đã viết được những nét chữ nguệch ngoạc đầu tiên. Có lúc miệng bị loét, răng ê buốt, đầu choáng váng nhưng tôi vẫn không nản lòng. Trải qua một thời gian dài tôi mới viết được ngay ngắn, thẳng hàng. Những dòng chữ đầu tiên tôi viết họ tên của mình, của người thân trong gia đình”, Long tâm sự.

Kiên trì luyện tập, hàng tháng trời chỉ có thể uống nước cháo loãng vì miệng đau do ngậm bút quá nhiều, mắt cũng mờ dần khi phải nhìn ở cự ly gần, khổ cực là vậy, nhưng không chỉ tập viết, Long còn tập vẽ tranh, tô màu… Hàng chục bức tranh, hơn 300 bài thơ và các truyện ngắn đã nối nhau ra đời. Với sự hỗ trợ của các nhà hảo tâm, năm 2013, Phạm Sỹ Long đã xuất bản tập thơ Miền khát vọng và năm 2020 xuất bản truyện dài Không chỉ là giấc mơ. Số tiền nhuận bút có được, Long trích một phần tặng trẻ em nghèo học giỏi trên địa bàn.

Từ năm 2010, Long dành tâm huyết viết hồi ký, tuy nhiên, năm 2016 khi đã được hơn 800 trang thì anh phải tạm dừng do các khớp miệng bị lệch, răng bị mài mòn. Hiện cuốn hồi ký chưa được xuất bản, nhưng Long cảm thấy rất mãn nguyện vì đã hoàn thành tác phẩm của đời mình.

Chàng trai ngậm bút… làm thơ

Truyền cảm hứng, nghị lực sống mạnh mẽ

Không thể dùng miệng để viết vào sổ nhiều như trước, Phạm Sỹ Long chuyển sang dùng bút ngậm tự chế để thao tác trên điện thoại, ipad. Cũng nhờ việc tham gia mạng xã hội, Long tiếp cận nhiều hơn với thế giới bên ngoài và bắt gặp hình ảnh Nick Vujicic - một thanh niên không tay, không chân người Úc nhưng đã trở thành một diễn giả truyền cảm hứng khắp thế giới. Từ đây, Phạm Sỹ Long hình dung được con đường đi mới của mình và bắt đầu tham gia các khóa học về luyện giọng, MC từ các diễn giả trong và ngoài nước.

Hè năm 2021, Phạm Sỹ Long bắt đầu hiện thực hóa ước mơ táo bạo của mình: Thử nghiệm mở lớp học online luyện giọng nói. Cuối năm 2021, Long ra mắt câu lạc bộ “Thức tỉnh giọng nói bên trong bạn” trên kênh YouYube và Facebook cá nhân. Khóa học đầu tiên đón nhận 20 học viên ở khắp mọi miền đất nước. Ban đầu, câu lạc bộ mở ra nhằm tạo môi trường giao lưu, học hỏi cho những người khuyết tật, nhưng đến nay, đã có những học viên là học sinh, giáo viên, công chức... cũng tham gia. Họ đến với Long không chỉ để học một số kỹ năng cơ bản trong giao tiếp, thuyết trình mà còn mong muốn được anh truyền cho cảm hứng và nghị lực sống. Ngoài giảng dạy online, chỉ với cây bút ngậm trên miệng, Long còn tự chỉnh sửa video, thiết kế maket, tự tạo và đăng tải, chia sẻ video. Long bộc bạch: “Việc mở lớp cũng là cách để tôi nâng cấp bản thân, tôi đã học được nhiều điều hay từ học viên và có thêm những người bạn mới. Tôi hạnh phúc với cuộc sống hiện tại của mình”.

Nhận xét về Phạm Sỹ Long, Bí thư Huyện đoàn Nghi Xuân Nguyễn Thị Hồng Minh cho biết: “Anh Long là người truyền cảm hứng tích cực cho đoàn viên, thanh thiếu nhi trên địa bàn huyện Nghi Xuân. Anh trở thành nhân vật chính chia sẻ động lực, nghị lực vươn lên trong các chương trình ngoại khóa của nhiều trường học. Sống có ích, mang lại nhiều điều tốt đẹp cho cuộc đời, anh đã đăng ký hiến đầu mình cho ca “phẫu thuật ghép đầu người” đầu tiên tại Việt Nam nếu như được thực hiện, đồng thời đăng ký hiến toàn bộ cơ thể cho y học sau khi qua đời. Những cố gắng đó đã giúp anh đạt nhiều bằng khen, đặc biệt, năm 2022 anh đã trở thành tấm gương “Tỏa sáng nghị lực Việt” do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam trao tặng”.

Chia tay Long, chàng trai mạnh mẽ ấy đã nhắn gửi qua chúng tôi tới các bạn trẻ bằng những vần thơ đầy ý nghĩa: “Mong sao được là chim, tung cánh bay giữa trời/ Mong sao được là cá, bơi lội giữa biển khơi/ Mong sao được là mây, bay đi khắp muôn nơi/ Mong sao được là hoa, tỏa hương ngát cho đời” (trích bài thơ “Đầu tiên” của Phạm Sỹ Long).

 PHẠM NGÂN