VHO - Nghệ An và Hà Tĩnh xác định nhiệm vụ trọng tâm là bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa tiêu biểu; chú trọng khai thác giá trị các di sản văn hóa, tạo ra những sản phẩm du lịch văn hóa chất lượng, hiệu quả.

Trong hai ngày 15.1 – 16.1.2024, hơn 200 thành viên thuộc CLB Du lịch doanh nhân trẻ Việt Nam đã đến khảo sát các điểm đến nằm trong không gian di sản văn hóa Hà Tĩnh, như: Khu du lịch chùa Hương Tích (Can Lộc), Khu di tích Nguyễn Du, Nhà thờ Nguyễn Công Trứ và tham gia khám phá tour “Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang” tại Quỳnh Lưu (Nghệ An). 

Mở đầu cho chuyến khảo sát, đoàn đã đến tham quan Khu du lịch (KDL) chùa Hương

Chuyến khảo sát đã để lại cho các đại diện doanh nghiệp, tổ chức du lịch nhiều ấn tượng, trong đó có cái nhìn bao quát về tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch văn hóa của hai tỉnh. Theo đoàn khảo sát, Hà Tĩnh là địa phương có độ hội tụ rất cao về các giá trị tài nguyên du lịch văn hóa, nhất là không gian văn hóa danh nhân và dòng họ. Trong đó, Hà Tĩnh có không gian văn hóa ký ức văn chương rất sâu lắng, gần gũi với người dân cả nước qua các danh nhân tiêu biểu, như: Đại thi hào Nguyễn Du, Nguyễn Công Trứ... Đây là yếu tố đầy tiềm năng trong khai thác du lịch mà Hà Tĩnh cần chú trọng xây dựng, phát triển. Đặc biệt, với “Con đường di sản miền Trung” - một trong những chương trình trọng tâm trong phát triển du lịch Việt Nam hiện nay thì không gian di sản văn hóa Hà Tĩnh là một điểm đến tuyệt vời.

Chùa Hương Tích (Hà Tĩnh) là điểm tâm linh thu hút nhiều du khách thập phương đến

Hiện nay, nhiều địa phương đã xây dựng sản phẩm du lịch không gian di sản với những câu chuyện hấp dẫn, thú vị, nhân văn. Hà Tĩnh hoàn toàn có thể xây dựng sản phẩm tương tự bởi hầu hết các di tích văn hóa lịch sử ở Hà Tĩnh đều ẩn chứa nhiều câu chuyện thú vị, nhiều huyền tích, huyền sử.
Từ những câu chuyện Nguyễn Du với phường săn núi Hồng, đi hát phường vải Trường Lưu hay câu thơ di nguyện của Đại thi hào để lại “Sống nay chẳng dốc cạn bình/ Chết rồi tưới rượu mộ mình có ai” (Đối tửu); Nguyễn Công Trứ với những giai thoại về cuộc đời ông; biển Quỳnh Viên với giai thoại về Chử Đồng Tử và Tiên Dung xuôi thuyền phương Nam tìm thầy học đạo... đều có thể xây dựng nên những sản phẩm du lịch hấp dẫn, tạo nên không gian di sản văn hóa đặc trưng thu hút du khách.

Hướng dẫn viên  thuyết minh về quá trình hình thành, cũng như những giá trị văn hóa tâm linh của chùa Hương Tích

Ngoài di sản văn hóa vật thể, Hà Tĩnh cũng rất giàu di sản văn hóa phi vật thể như: ca trù, dân ca ví, giặm, trò Kiều... Trong đó, không gian diễn xướng của các loại hình này gắn liền với các điểm đến là một lợi thế để phát triển du lịch văn hóa.
Sáng 16.1, Đoàn tiếp tục khảo sát tại xã Quỳnh Đôi (huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An) với tour du lịch có chủ đề “Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang”. Xã Quỳnh Đôi còn gọi là làng Quỳnh Đôi hay Làng Quỳnh có bề dày lịch sử hơn 600 năm với 8 di tích văn hóa cấp quốc gia, 1 di tích cấp tỉnh; quê hương của nhiều danh nhân nổi tiếng hay đỗ đạt và người giữ vị trí trọng trách cao như vua Quang Trung – Nguyễn Huệ (Hồ Thơm), Thi sỹ danh nhân văn hóa thế giới Hồ Xuân Hương, Quỳnh Quận công Hồ Phi Tích đậu Hoàng Giáp, Hồ Sỹ Dương đậu giải nguyên Đông các...  

Khảo sát điểm du lịch văn hóa Khu di tích Nguyễn Du (thị trấn Tiên Điền, Nghi Xuân)

Xưa kia làng có hai nghề chính, thứ nhất là nghề “học”, làm “thầy đồ” đi khắp các địa phương khác để dạy học. Thứ hai là nghề dệt, nghề nuôi các sỹ tử đi học đi thi trở thành quan hay thầy đồ.  Để đạt được như vậy, người Làng Quỳnh đã phải vượt qua bao gian khó và cũng không kém phần tự hào với câu chuyện “Ông đồ Nghệ và con cá gỗ”. 

Nghệ nhân ca trù CLB Ca trù Nguyễn Công Trứ biểu diễn 

Hình ảnh “Làng Cá Gỗ” thể hiện tinh thần khổ luyện thành tài của cả cộng đồng làng, gợi nhớ chuyện xưa để truyền thống hiếu học luôn được giữ vững, có thể nói “Con cá gỗ” đã làm nên những “ông Nghè, ông Tổng”. 
“Làng Cá Gỗ - sau ánh hào quang” nhắn nhủ sự tiếp nối việc học tập và làm việc, truyền thống của làng, luôn vượt qua gian khó bất kể ở hoàn cảnh nào, gợi cho du khách gần xa những tò mò về mảnh đất địa linh nhân kiệt này.

Biển chỉ đường của làng với hình tượng con cá gỗ tại Quỳnh Lưu (Nghệ An)

Với những giá trị tài nguyên của xã Quỳnh Đôi, năm 2023, Hiệp hội Du lịch Việt Nam đã đến khảo sát, hướng dẫn, hỗ trợ địa phương này từng bước nghiên cứu, đánh giá tài nguyên và thống nhất các ý tưởng, các bước triển khai... Từ đó những nét du lịch ở làng Quỳnh dần dần được hình thành.
Về với mảnh đất địa linh nhân kiệt Quỳnh Đôi, đoàn khảo sát không khỏi bồi hồi, xúc động trước những câu chuyện về các “ông Nghè, ông Tổng”, hay sự lam lũ, chịu thương, chịu khó của người dân ở vùng quê yên bình nơi đây.

Tiểu phẩm nói về câu chuyện “Ông đồ Nghệ và con cá gỗ” vô cùng đặc sắc

Đặc biệt, hình ảnh các cô “thôn nữ” ở làng Quỳnh Đôi tái hiện gánh nước trong câu chuyện của “Bà Chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương ở Giếng Bà Cả (ở gần khu vực Đền Thần) đã để lại sự tò mò, thích thú cho du khách.

Hình ảnh thôn nữ đi gánh nước tái hiện câu chuyện của bà Hồ Xuân Hương

Hướng dẫn viên thuyết minh về phong tục, truyền thống văn hóa "Làng cá gỗ"

Không chỉ tham quan, tìm hiểu và trải nghiệm không gian di sản văn hóa, chuyến khảo sát còn mở ra nhiều ý tưởng và định hướng hợp tác trong phát triển du lịch giữa các tỉnh, thành với Nghệ An và Hà Tĩnh.

                            THUÝ HÀ - PHẠM NGÂN